Hiểu Rõ Các Khái Niệm Cơ Bản về Xử Lý Thanh Toán Tiền Điện Tử

Sự phổ biến của công nghệ tiền điện tử đã tạo ra rất nhiều khái niệm, tiết lộ các tính chất và đặc tính có giá trị của chúng trong thực tế. 

Đại diện cho một mô hình tài sản tài chính hoàn toàn mới, hoạt động dựa trên hệ thống phân quyền, những đổi mới về tiền điện tử đã thu hút được nhiều sự chú ý không chỉ trong hoạt động giao dịch mà còn lĩnh vực giải pháp thanh toán cho doanh nghiệp.

Qua việc làm chủ các công nghệ này, một định hướng khái niệm về ứng dụng của chúng đã xuất hiện cho việc thanh toán bằng tài sản kỹ thuật số, được gọi là xử lý thanh toán bằng tiền điện tử.

Bài viết này nhằm mục đích làm sáng tỏ quá trình xử lý thanh toán bằng tiền điện tử và cách thức hoạt động của nó. Bạn cũng sẽ tìm hiểu những ưu điểm và nhược điểm của phương pháp này. Cuối cùng, chúng ta sẽ cùng xem xét một số khía cạnh kỹ thuật của hoạt động xử lý thanh toán bằng tiền điện tử.

Xử Lý Thanh Toán Tiền Điện Tử Là Gì?

Ý tưởng xử lý tiền điện tử xuất hiện trong bối cảnh các phát kiến phổ biến về nó ảnh hưởng đến nhiều mặt của ngành tài chính và một số lĩnh vực khác, bao gồm ngành công nghiệp game online, tài chính phi tập trung và các dự án blockchain khác nhau, nhằm đơn giản hóa, tăng tốc và thống nhất các quy trình tương tác giữa nhiều hệ thống và thành phần khác nhau trong cùng một cơ sở hạ tầng. 

Trong trường hợp này, việc xử lý tiền điện tử đề cập tới việc sử dụng tài sản kỹ thuật số (coin) để cho phép thanh toán dưới các hình thức giữa nhiều thực thể khác nhau.

Xử lý thanh toán bằng tiền điện tử là một hệ thống toán học khép kín được thực hiện dựa trên thuật toán thanh toán độc nhất, vốn là nền tảng của tất cả các hệ thống thanh toán hiện đại và cho phép thực hiện mọi giao dịch liên quan đến thanh toán kỹ thuật số, bao gồm cả những loại xử lý giao dịch tiền pháp định. 

Hệ thống như vậy đảm bảo xử lý trơn tru các giao dịch trong một cổng thanh toán tiền điện tử duy nhất, liên kết thiết bị đầu cuối của người bán với người mua và một số cấu phần liên quan trong quá trình xử lý.

Do đó, nhờ cơ chế nêu trên, xử lý tiền điện tử là một phương pháp hiện đại và đầy hứa hẹn để thực hiện thanh toán các cá nhân và tập đoàn lớn, từ đó mang lại nhiều lợi ích khi ứng dụng thực tế, điều sẽ được thảo luận dưới đây.

Ưu điểm lớn của việc xử lý thanh toán bằng tiền điện tử

Bất chấp tính mới lạ và phức tạp trong việc sử dụng nó trong từng trường hợp cụ thể, công nghệ xử lý thanh toán kỹ thuật số bằng tiền điện tử đang có tiềm năng ứng dụng thực tế trong ngân hàng kỹ thuật số, thương mại và nhiều lĩnh vực kinh doanh khác ở bất kỳ quy mô và hình thái nào. 

Do đó, nhờ có nhiều lợi ích, hệ thống xử lý tiền điện tử mang đến một hình thái hoàn toàn mới để thực hiện thanh toán hàng hóa và dịch vụ hoặc thực hiện các giao dịch tiền điện tử, cả trong nước và quốc tế. Hãy xem xét những điều mấu chốt sau.

1. Bảo Mật

Bộ xử lý thanh toán tiền điện tử đảm bảo mức độ bảo mật cao khi chuyển tiền giữa các địa chỉ ví và mạng blockchain khác nhau. Thông qua các kỹ thuật mã hóa dữ liệu tiên tiến, bộ xử lý thanh toán tiền điện tử chặn quyền truy cập từ bên ngoài trong việc yêu cầu thông tin về giao dịch. 

Điều này giúp cung cấp một môi trường an toàn để giao dịch tiền điện tử trải qua nhiều giai đoạn xử lý trước khi hoàn tất, cụ thể là xác minh, sau đó tới phân phối và thực thi.

Mặt khác, sự bảo mật được đảm bảo do tính chất phi tập trung của tài sản tiền điện tử và về mặt logic, hầu hết các hệ thống và dịch vụ cung cấp đều yêu cầu sự bảo mật ở mức độ khác nhau. 

Trong phần lớn các trường hợp, bản chất phi tập trung của tiền điện tử loại trừ khả năng bị đánh cắp dữ liệu do hoạt động phi tập trung của hệ thống xử lý giao dịch.

2. Sự Hiệu Quả

Việc xử lý thanh toán bằng tiền điện tử là một phương pháp có hiệu quả cao so với bất kỳ hệ thống thanh toán nào khác. Thứ nhất, hệ thống thanh toán này cung cấp điều kiện lý tưởng để tiếp cận với nhiều loại tài sản khác nhau, bao gồm tiền kỹ thuật số và tiền pháp định, nhằm tăng mức độ thuận tiện cho việc thanh toán và chuyển đổi, nếu cần.

Thứ hai, hiệu quả của việc thanh toán bằng tiền điện tử được đảm bảo do tính linh hoạt của nó trong ứng dụng thực tế với bất kỳ cơ sở hạ tầng có sẵn nào của các công ty chấp nhận phương thức này, bao gồm cả của kết nối API, cho phép sử dụng các hệ thống và ứng dụng của bên thứ ba nhằm kết hợp và tăng năng suất chung của hệ thống kênh và giao thức thanh toán.

3. Khả Năng Tiếp Cận Toàn Cầu

Hệ thống xử lý tiền điện tử cung cấp phương thức phổ biến để thực hiện bất kỳ loại thanh toán nào bằng cách sử dụng tiền kỹ thuật số. Điều này có được nhờ sự thuận tiện của các giải pháp như vậy, cả trong thị trường địa phương (quốc gia, khu vực, thành phố) và tương tác giữa các công ty trên toàn thế giới với những tính chất giống nhau.

Bất kỳ hệ thống xử lý tiền điện tử nào ngày nay đều hỗ trợ chức năng đa tiền tệ với nhiều loại tài sản tiền điện tử và tiếp pháp định khác nhau. Hơn nữa, nhiều công ty riêng lẻ còn cung cấp các tính năng và giải pháp bổ sung để nâng cao năng lực xử lý các giao dịch quốc tế thông qua cổng thanh toán tiền điện tử.

4. Giảm Chi Phí

Cổng thanh toán tiền điện tử mang lại lợi thế đã được mong chờ từ lâu là phí giao dịch thấp. Điều này có thể thực hiện được bởi thực tế là mọi mạng blockchain, về bản chất, đều có cơ sở hạ tầng tiên tiến để hỗ trợ các giao thức thanh toán phức tạp thực hiện trao đổi thông tin dưới dạng giao dịch.

Do đó, khi sử dụng cổng thanh toán tiền điện tử, nó không chỉ giảm đáng kể phí giao dịch trên mọi mạng blockchain nào mà còn tiết kiệm các chi phí nhỏ liên quan đến việc duy trì tài khoản và thiết bị đầu cuối của người bán như đối với hệ thống thanh toán truyền thống.

5. Dễ Dàng Triển Khai và Khai Thác

Trong việc chấp nhận thanh toán bằng tiền điện tử, sự tiện lợi và dễ sử dụng cũng là điều đang nói. Mặc dù về mặt kỹ thuật, quá trình xử lý các giao dịch (thanh toán) bằng tài sản kỹ thuật số khá phức tạp và bao gồm nhiều hoạt động vô hình đối với cả người mua và người bán, nhưng việc sử dụng thực tế các hệ thống này lại không hề phức tạp do các cấu phần của nó hoạt động tự động và không yêu cầu kiến thức cũng như kinh nghiệm đặc biệt khi tương tác với các công cụ thanh toán tiền điện tử.

Ngoài ra, nhiều công ty cung cấp dịch vụ cho thuê cơ sở hạ tầng xử lý thanh toán tiền điện tử hoạt động theo mô hình nhãn trắng, qua đó mang đến giải pháp với nhiều lợi ích với một khoản phí nhất định khi triển khai nó ở những tổ chức quan tâm đến việc thanh toán bằng tiền điện tử B2B.

Nhược Điểm Lớn của Việc Xử Lý Thanh Toán Tiền Điện Tử

Mặc dù có nhiều điểm mạnh, nhưng công nghệ xử lý thanh toán tiền điện tử lại không nhận được sự quan tâm từ các cá nhân và pháp nhân với mục đích ứng dụng cho nhu cầu riêng. Điều này là do một số yếu tố hạn chế trong việc áp dụng nó ở quy mô lớn. Những điểm chính có thể được kể đến như:

1. Quy Định

Các dự án và sự đổi mới trong lĩnh vực tiền điện tử là phương diện mới của hệ thống tài chính đang ngày càng phát triển trong thế giới hiện đại. Do khả năng ứng dụng đa dạng của chúng trong nền kinh tế hiện đại và các hoạt động khác của con người, chúng tạo cơ sở cho việc chuyển đổi nhiều quy trình thông thường, bao gồm cả thanh toán kỹ thuật số. 

Tuy nhiên, đồng thời, việc thiếu thông tin và kinh nghiệm trong việc sử dụng công nghệ này tạo ra những khó khăn cụ thể do sự chú ý đặc biệt của các cơ quan quản lý nhằm hạn chế việc sử dụng nó, bao gồm cả ngăn chặn các công ty có nguy cơ đánh mất khách hàng do sự thiếu mới mẻ và thực tế từ những giải pháp của họ.

2. Biến động tài sản kỹ thuật số

Mặc dù xử lý giao dịch bằng tiền kỹ thuật số là một công cụ hiệu quả và phổ biến để đáp ứng nhu cầu thanh toán trong kinh doanh kỹ thuật số, nhưng thật không may, chúng cũng không bảo vệ được người sử dụng khỏi sự biến động của giá cả.

Tuy nhiên, một số hoạt động sẽ làm phát sinh rủi ro tiềm ẩn với tiền ảo, cụ thể như nạp tiền, rút tiền, chuyển khoản, chuyển đổi và lưu trữ thông thường. Với điều này, việc phân bổ tài sản (đa dạng hóa) theo cách truyền thống được áp dụng, cũng như sử dụng các công cụ và giải pháp phân tích tiền điện tử tích hợp khác nhau nhằm giúp hạn chế phần nào tính chất biến động của các tài sản trong thị trường này.

3. Sự Phức Tạp

Như đã đề cập ở trên, mặc dù sử dụng đơn giản nhưng về mặt kỹ thuật, xử lý các giao dịch tiền điện tử là một khái niệm khá phức tạp, đòi hỏi kiến thức về công nghệ thông tin, cụ thể là lập trình, phân tích toán học và các ngành khoa học liên quan, bao gồm phát triển các giải pháp ứng dụng kỹ thuật số, v.v., để hiểu rõ mọi sự phức tạp của giải pháp xử lý tiền điện tử và đảm bảo chúng hoạt động trơn tru, không bị gián đoạn. 

Như một hệ quả, điều này cũng sẽ áp dụng cho những nhân sự phát triển giải pháp này vì chất lượng và độ tin cậy trong công việc họ phụ thuộc vào sự hiểu biết chính xác về tất cả các khía cạnh công việc.

4. Thiếu Tiêu Chuẩn

Ngày nay, mọi hoạt động liên quan đến tiền mặt và thanh toán, cũng như việc sử dụng chúng đều được quản lý chặt chẽ bởi các tổ chức tài chính khác nhau nhằm đảm bảo tiêu chuẩn hóa quy trình và hoạt động trong khuôn khổ liên quan đến những dịch vụ, hệ thống và giải pháp thanh toán. Điều này giúp đảm bảo tuân thủ khung pháp lý, với mục đích là ngăn chặn xảy ra các hành vi sử dụng bất hợp pháp.

Lĩnh vực tiền điện tử hiện thiếu nhiều quy định, điều đó có nghĩa là không có cách tiếp cận tiêu chuẩn nhằm đảm bảo điều kiện hoạt động của hệ thống thanh toán, cổng, cầu nối, bộ xử lý thanh toán tiền điện tử và các yếu tố khác liên quan đến việc xử lý thanh toán tiền điện tử.

5. Cơ Sở Hạ Tầng Kém Phát Triển

Một lần nữa, sự mới mẻ của công nghệ lại là trở ngại trên con đường phát huy hết tiềm năng của nó. Việc áp dụng các phương pháp cải tiến chưa hoàn hảo trong thanh toán tiền điện tử yêu cầu các loại cơ sở hạ tầng mới nhằm đảm bảo tất cả các hệ thống hoạt động trơn và tránh các lỗi sai sót gây ra hậu quả tiêu cực.

Phạm Trù Kỹ Thuật của Hoạt Động Xử Lý Thanh Toán Tiền Điện Tử

Đã đến lúc phải hiểu chi tiết và đi sâu vào mặt kỹ thuật của quá trình xử lý thanh toán bằng tiền điện tử để hiểu rõ về đặc điểm và khả năng của nó. Điều này sẽ giúp hình thành một bức tranh hoàn chỉnh về công nghệ và cách áp dụng những phương pháp tiếp cận khác nhau để đảm bảo hệ thống đạt hiệu quả cao.

Trước hết, việc xử lý các giao dịch tiền điện tử áp dụng thuật toán hoặc bước nhất quán trong mọi trường hợp, ngoại trừ các tình huống nhằm ngoài hoạt động thông thường của hệ thống. Do đó, chúng ta hãy điểm qua những bước chính của quy trình này như sau:

#1 Yêu Cầu Thanh Toán

Ví dụ một công ty cần nhận khoản thanh toán bằng tiền điện tử từ một công ty khác, bước đầu tiên sẽ là hệ thống gửi yêu cầu nhận khoản thanh toán. Yêu cầu này bao gồm một lượng lớn thông tin liên quan đến khoản thanh toán như số tiền, loại tài sản, thời gian, v.v. cũng như dữ liệu cổng thanh toán để xác định rõ ràng mạng blockchain mà nó đang hoạt động . Khi hệ thống xử lý nhận được tất cả thông tin cần thiết từ bên giao dịch, nó sẽ tạo địa chỉ thanh toán.

#2 Tạo Địa Chỉ Thanh Toán

Ở giai đoạn này, nền tảng xử lý tiền điện tử tạo ra một địa chỉ tiền điện tử kỹ thuật số để nhận thanh toán. Vì nhiều tài sản kỹ thuật số và mạng blockchain là tiêu chuẩn trong thanh toán kỹ thuật số nên quy trình tạo địa chỉ là duy nhất vì không có hai địa chỉ nào cho cùng một đồng tiền trên các mạng khác nhau. Điều này nhằm tránh các hoạt động gian lận liên quan đến trộm cắp. 

Điều này được mô tả rõ ràng trong quy trình thanh toán trên bất kỳ nền tảng tiền điện tử hiện có nào. Sau khi chọn mạng, hệ thống sẽ tự động tạo một địa chỉ bao gồm các chữ cái và số, vốn sẽ được sử dụng để thực hiện giao dịch trên nền tảng khác.

#3 Kích Hoạt Cổng Thanh Toán

Cổng tiền điện tử là một cơ chế phức tạp, đóng vai trò như liên kết trung gian trong quá trình xử lý thanh toán kỹ thuật số. Nhiệm vụ của nó là xử lý các giao dịch đến/đi để đảm bảo tính hợp lệ của dữ liệu gốc, cũng như xác định các tham số phụ nhận diện nguồn gốc của giao dịch, chẳng hạn như địa chỉ gửi, địa chỉ mạng blockchain, tên của tổ chức hoặc nền tảng đã thực hiện, v.v.

#4 Chữ Ký Số Giao Dịch

Chữ ký số là một cách xác minh tính xác thực và toàn vẹn của dữ liệu hoặc giao dịch kỹ thuật số. Trong tiền điện tử, chữ ký số được tạo bằng cách áp dụng thuật toán vào dữ liệu giao dịch sử dụng khóa riêng của người gửi. Chữ ký này được gắn vào giao dịch và truyền lên mạng.

Chữ ký chứng minh rằng chủ sở hữu khóa riêng đã gửi giao dịch và không bị giả mạo. Mỗi chữ ký là duy nhất cho một giao dịch cụ thể và không thể được sử dụng lại hoặc sao chép. Điều này đảm bảo rằng giao dịch không thể bị sao chép hoặc thay đổi.

#5 Nhóm Bộ Nhớ

Nhóm bộ nhớ (mempool) là một cơ chế cơ bản trong công nghệ sổ cái kỹ thuật số, ban đầu được áp dụng bởi Bitcoin và sau đó phổ biến Ethereum và các mạng blockchain khác. Nó hoạt động như một trung gian năng động hoặc “phòng chờ” cho các giao dịch chưa được xác nhận, đóng vai trò quan trọng trong việc sắp xếp theo thứ tự và đưa các giao dịch vào sổ cái blockchain.

Mỗi nút trong mạng blockchain duy trì bộ nhớ riêng để lưu trữ thông tin liên quan đến các giao dịch chưa được xác nhận. 

Cách tiếp cận phi tập trung này có nghĩa là có nhiều nhóm mempool như các nút, mỗi nhóm nhận và lưu trữ giao dịch vào các thời điểm khác nhau và có nhiều dung lượng khác nhau tùy thuộc vào phần cứng của nó. 

Do đó, các nút khác có thể có các mempool đang chờ xử lý khác nhau tại một thời điểm nhất định, dẫn đến sự khác biệt về kích thước của các mempool và số lượng giao dịch trong mạng.

#6 Băm và Nhúng vào Blockchain

Băm là một hàm toán học chuyển đổi dữ liệu đầu vào kích thước bất kỳ thành chuỗi ký tự hoặc hàm băm có kích thước cố định. Mỗi hàm băm là duy nhất và bất kỳ thay đổi nào trong dữ liệu đầu vào sẽ dẫn đến một hàm băm khác. Do đó, việc trích xuất dữ liệu gốc từ hàm băm là không thể, điều này ngăn ngừa tất cả các loại vấn đề liên quan đến mất dữ liệu hoặc thay đổi có chủ ý.

Mỗi giao dịch trên blockchain được biểu diễn dưới dạng một hàm băm duy nhất đóng vai trò là mã định danh của nó. Hàm băm này có độ dài cố định và được tạo bằng cách xử lý dữ liệu giao dịch bằng thuật toán, sau đó hàm băm được đưa vào khối tiếp theo để bảo vệ khối sau bằng hàm băm mã hóa.

#7 Xác Minh Thanh Toán

This stage is probably the most important and capacious one because here, there is a multi-level verification of digital currency transactions, which provides a full analysis of their input and output parameters. 

Quá trình xác minh được chia thành số lượng xác nhận bằng nhau, tùy thuộc vào mạng blockchain được chọn. Ví dụ, yêu cầu hai xác nhận, trong khi mạng Ethereum yêu cầu 14 xác nhận, bất kể cổng thanh toán tiền điện tử nào xử lý chúng.

Kết Luận

Xử lý thanh toán tiền điện tử đã trở thành một giải pháp đột phá thực sự cho các công ty không ưu tiên hệ thống thanh toán cổ điển do những nhược điểm của chúng như phí hoa hồng cao. 

Công nghệ này mang lại nhiều lợi thế và mở rộng ranh giới trong việc sử dụng tài sản kỹ thuật số làm phương tiện thanh toán cho dịch vụ và hàng hóa của các tập đoàn kinh doanh hiện đại, tạo nền tảng thuận lợi cho sự phát triển trong tương lai.