Dự báo kinh tế toàn cầu năm 2024 nổi bật với rủi ro địa chính trị gia tăng, lãi suất không ổn định và sự tập trung tăng vào các vấn đề đối tác. Tuy nhiên, bất chấp những thách thức này, lĩnh vực thanh toán toàn cầu đang trải qua một sự chuyển đổi thú vị được thúc đẩy bởi công nghệ mới và hành vi người tiêu dùng thay đổi.
Ví dụ, tiền mặt đang nhanh chóng trở nên lỗi thời—từ năm 2019 đến 2023, tiền mặt chỉ chiếm 20% các giao dịch ở châu Âu, và chỉ 11% thanh toán tại cửa hàng ở Mỹ sử dụng tiền mặt vào năm 2023. Thay vào đó, thanh toán điện tử và di động đang trở nên phổ biến vì sự tiện lợi của chúng.
Nhưng tương lai sẽ ra sao đối với các xu hướng thanh toán vào năm 2024 và hơn thế nữa? Công nghệ mới nổi sẽ ảnh hưởng đến các giao dịch như thế nào?
Điểm Chính
- Tiền điện tử và blockchain đang tái định hình các khoản thanh toán xuyên biên giới với các tùy chọn giao dịch nhanh hơn, phi tập trung và an toàn hơn.
- BNPL đang ngày càng phổ biến với các tùy chọn thanh toán linh hoạt, đặc biệt là trong giới trẻ.
- CBDC đang nổi lên như một giải pháp thay thế an toàn, được chính phủ hậu thuẫn cho tiền điện tử, hiện đại hóa hệ thống thanh toán toàn cầu.
- Ví điện tử và thanh toán A2A đang thúc đẩy xu hướng hướng tới các giao dịch liền mạch và không tiếp xúc.
Các Xu Hướng Trong Ngành Thanh Toán Cần Theo Dõi
Các xu hướng thanh toán kỹ thuật số năm 2024 được thúc đẩy bởi các công nghệ mới trong thanh toán đang chuyển đổi ngành tài chính. Người tiêu dùng ngày càng hướng tới các giải pháp thanh toán liền mạch, an toàn và hiệu quả. Dù là chạm điện thoại để thanh toán, gửi tiền điện tử qua biên giới hay trả góp cho sản phẩm, tương lai của thanh toán là về sự tiện lợi và cá nhân hóa.
Thanh Toán On-chain và Tiền Điện Tử
Tiền điện tử và công nghệ blockchain không còn là những mối quan tâm nhỏ như trước đây. Bitcoin, Solana và các tài sản kỹ thuật số khác đã trở thành tiêu đề, không chỉ như cơ hội đầu tư mà còn như phương thức giao dịch tương lai. Công nghệ blockchain—sổ cái phi tập trung hỗ trợ tiền điện tử—cung cấp cách xử lý giao dịch an toàn, minh bạch và nhanh chóng mà không cần trung gian.
Bản chất toàn cầu hóa của nền kinh tế ngày nay đồng nghĩa với việc nhiều người tiêu dùng đang tìm kiếm cách gửi và nhận tiền quốc tế, và các khoản thanh toán tiền điện tử xuyên biên giới cung cấp một giải pháp hấp dẫn. Không giống như các hệ thống thanh toán truyền thống, tiền điện tử cho phép các giao dịch quốc tế nhanh hơn, rẻ hơn và minh bạch hơn. Kết quả là, chúng ta đang thấy nhiều doanh nghiệp và chính phủ bắt đầu khám phá lợi ích của các khoản thanh toán stablecoin và các hệ thống dựa trên blockchain khác.
Theo Khảo sát của Deloitte, 64% khách hàng muốn thanh toán bằng tiền điện tử, trong khi hơn 75% nhà bán lẻ có kế hoạch tích hợp thanh toán tiền điện tử trong tương lai gần. Nhu cầu ngày càng tăng đối với các giao dịch tiền tệ kỹ thuật số này được phản ánh trong sự gia tăng sở hữu tiền điện tử toàn cầu. Tính đến năm 2024, Triple A ước tính rằng 6,8% dân số toàn cầu—hơn 560 triệu người—sở hữu tiền điện tử.
Khi nhiều doanh nghiệp tích hợp tiền điện tử vào hệ thống thanh toán của họ, chúng ta sẽ thấy ranh giới giữa tiền pháp định và tiền ảo mờ nhạt đi. Các nhà bán lẻ đang dần chấp nhận ý tưởng chấp nhận tiền điện tử, và khi nhu cầu của người tiêu dùng tăng lên, việc chấp nhận sẽ tăng theo. Nếu nhiều người giữ tiền điện tử hơn, hãy mong đợi nó được cung cấp như một tùy chọn thanh toán thường xuyên, từ thương mại điện tử đến các cửa hàng vật lý.
Bao Gồm Tài Chính: Kết Nối Người Không Có Ngân Hàng Trong Thế Giới Kỹ Thuật Số
Bao gồm tài chính vẫn là một thách thức quan trọng trên toàn thế giới. Trong khi các hệ thống thanh toán kỹ thuật số đang lan rộng, hàng triệu người vẫn thiếu quyền truy cập vào các dịch vụ tài chính cơ bản. May mắn thay, sự gia tăng của thanh toán di động và kỹ thuật số đang giúp thu hẹp khoảng cách này. Theo một báo cáo từ Nhóm Ngân hàng Thế giới, 76% người trưởng thành hiện có tài khoản ngân hàng hoặc di động, tăng từ chỉ 51% vào năm 2011—một bước nhảy vọt đáng kể trong bao gồm tài chính.
Ví điện tử, đặc biệt, đóng vai trò quan trọng trong sự chuyển đổi này. Các dịch vụ như Alipay, MTN MoMo và Orange Money cung cấp cách cho những người “không có ngân hàng” truy cập các công cụ tài chính mà không cần tài khoản ngân hàng truyền thống.
Sự tăng trưởng này đã có tác động đặc biệt ở các nền kinh tế đang phát triển, nơi quyền sở hữu tài khoản tăng từ 63% lên 71% giữa năm 2017 và 2021, chủ yếu do các dịch vụ tiền di động, theo nghiên cứu từ Đại học Georgetown và MIT.
Trong năm 2024 và hơn thế nữa, cả doanh nghiệp và chính phủ sẽ cần tập trung vào việc đảm bảo bao gồm tài chính khi các nền kinh tế tiếp tục tiến tới xã hội không tiền mặt. Nếu làm đúng, điều này có thể mở ra cơ hội to lớn cho tăng trưởng và phát triển kinh tế.
Sự Gia Tăng Của Ví Điện Tử
Nếu bạn chưa sử dụng ví điện tử như Apple Pay hoặc Google Pay gần đây, bạn đang thuộc về một thiểu số ngày càng thu hẹp. Khi các xu hướng thanh toán thương mại điện tử thay đổi, ví điện tử đang nổi lên như cách hàng đầu để mua sắm, cả trực tuyến và tại cửa hàng.
Người tiêu dùng yêu thích sự tiện lợi của việc chạm điện thoại hoặc đồng hồ thông minh để mua hàng. Xu hướng này không có dấu hiệu chậm lại, đặc biệt với các nền kinh tế ưu tiên di động như Trung Quốc và các khu vực trên khắp châu Phi đã dựa nhiều vào các nền tảng này. Thực tế, theo Statista, ví điện tử chiếm một nửa tất cả các giao dịch thương mại điện tử trên toàn thế giới vào năm 2023.
Khi nhiều nhà bán lẻ và bộ xử lý thanh toán tích hợp ví điện tử vào hệ thống của họ, những ngày mang theo thẻ tín dụng vật lý có thể sớm trở thành quá khứ. Sự gia tăng của ví di động phản ánh một xu hướng lớn hơn hướng tới thanh toán không tiếp xúc, liền mạch và an toàn phù hợp với cuộc sống ngày càng kỹ thuật số của chúng ta.
CBDC: Tiền Kỹ Thuật Số Do Chính Phủ Phát Hành
Một trong những chủ đề nóng nhất trong ngân hàng hiện nay là tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương (CBDC). CBDC là phiên bản kỹ thuật số của tiền pháp định được phát hành và quản lý bởi chính phủ. Sự hấp dẫn của CBDC nằm ở khả năng kết hợp sự đơn giản của thanh toán kỹ thuật số với sự tin cậy và ổn định của tiền tệ truyền thống.
Vào năm 2024, 134 quốc gia và liên minh tiền tệ—đại diện cho 98% GDP toàn cầu—đang khám phá CBDC, một sự gia tăng đáng kể từ chỉ 35 vào tháng 5 năm 2020. Hiện tại, 66 quốc gia đang ở giai đoạn phát triển CBDC tiên tiến, từ phát triển đến chương trình thí điểm hoặc triển khai quy mô lớn.
Trong số này, nhân dân tệ kỹ thuật số (e-CNY) của Trung Quốc vẫn là chương trình thí điểm CBDC lớn nhất thế giới. Tính đến tháng 6 năm 2024, tổng khối lượng giao dịch đạt 7 nghìn tỷ e-CNY (khoảng 986 tỷ USD), trải rộng trên 17 khu vực tỉnh và được tích hợp vào các lĩnh vực như giáo dục, y tế và du lịch.
Lợi ích của CBDC là rõ ràng: giảm chi phí giao dịch, tăng hiệu quả trong thanh toán xuyên biên giới và cải thiện tính minh bạch để chống lại tội phạm tài chính như rửa tiền. Đáng chú ý, ngay cả Mỹ cũng đã tham gia một dự án CBDC bán buôn xuyên biên giới gọi là Dự án Agorá cùng với sáu ngân hàng trung ương lớn khác.
Các xu hướng CBDC có thể là giải pháp cho những biến động lớn của tiền điện tử, đồng thời tận dụng lợi ích của công nghệ blockchain. Chúng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc cập nhật hệ thống tài chính của chúng ta và kết nối tiền truyền thống với thế giới kỹ thuật số.
BNPL: Kỷ Nguyên Mới Cho Tín Dụng
Trong vài năm qua, dịch vụ Mua Trước Trả Sau (BNPL) đã tăng mạnh về phổ biến, đặc biệt trong giới millennials và Gen Z. BNPL cho phép bạn mua sắm ngay và trả góp, thường không có lãi suất. Đây là một cách tuyệt vời để xử lý các khoản mua lớn, đặc biệt khi tiền bạc eo hẹp.
Sự gia tăng của BNPL được thúc đẩy bởi các xu hướng thanh toán thương mại điện tử, nơi người tiêu dùng ngày càng tìm kiếm các giải pháp thanh toán linh hoạt. Từ các nhà bán lẻ quần áo đến các gã khổng lồ công nghệ, nhiều công ty hiện cung cấp BNPL như một phần của quy trình thanh toán của họ. Trong số người dùng BNPL được khảo sát bởi The Motley Fool Ascent, 53% sử dụng BNPL thường xuyên hơn thẻ tín dụng, và 62% tin tưởng các nhà cung cấp BNPL hơn các công ty thẻ tín dụng, nhấn mạnh một sự thay đổi đáng kể trong sở thích của người tiêu dùng.
Nhìn về phía trước, BNPL có khả năng trở thành một người chơi lớn hơn trong bán lẻ. Với lạm phát và các thách thức kinh tế đang diễn ra, dịch vụ này sẽ tiếp tục giúp người mua quản lý tài chính của họ trong khi mang lại cho doanh nghiệp một cách tuyệt vời để tăng doanh số.
Cải Thiện Thanh Toán Xuyên Biên Giới
Các giao dịch xuyên biên giới có thể là một rắc rối thực sự—xử lý chậm, phí cao và chuyển đổi tiền tệ phức tạp khiến cả doanh nghiệp và người tiêu dùng gặp khó khăn. Tuy nhiên, nhờ vào các khoản thanh toán tiền điện tử xuyên biên giới mới nổi và các tiêu chuẩn mới như ISO 20022, bối cảnh đang thay đổi.
Những đổi mới này cho phép thanh toán xuyên biên giới nhanh hơn và rẻ hơn, đặc biệt thông qua blockchain. Tiền tệ kỹ thuật số và ví điện tử đơn giản hóa việc di chuyển tiền qua biên giới mà không cần các ngân hàng truyền thống để làm như vậy. Xu hướng này đặc biệt quan trọng đối với thương mại điện tử, nơi các giao dịch quốc tế đang tăng trưởng.
Nhìn về tương lai, khi việc chấp nhận tiền tệ kỹ thuật số và blockchain tăng lên, các bất cập của thanh toán xuyên biên giới sẽ tiếp tục giảm, mở ra cơ hội mới cho kinh doanh xuyên biên giới.
An Ninh Thanh Toán: Chống Gian Lận Trong Thời Đại Kỹ Thuật Số
Với sự gia tăng của thanh toán kỹ thuật số đi kèm với sự gia tăng không thể tránh khỏi của gian lận thanh toán. Khi ngày càng nhiều người chấp nhận giao dịch kỹ thuật số, những kẻ lừa đảo và gian lận đang tìm cách mới để khai thác các lỗ hổng của họ. Tuy nhiên, ngành thanh toán đang chống lại bằng các công nghệ an ninh thanh toán tiên tiến.
Trí tuệ nhân tạo (AI) và máy học đóng vai trò quan trọng trong việc xác định hoạt động gian lận trước khi nó gây hại. Các thuật toán tiên tiến hiện có thể phân tích dữ liệu giao dịch trong thời gian thực, đánh dấu hành vi đáng ngờ và ngăn chặn gian lận trước khi nó xảy ra.
Khi thanh toán kỹ thuật số tiếp tục phát triển, các biện pháp an ninh sẽ tiến hóa cùng, với các công nghệ mới như AI dẫn đầu trong việc bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp.
Các Xu Hướng Mới Nổi Khác Trong Công Nghệ Thanh Toán
Khi các xu hướng được đề cập ở trên định hình bối cảnh thanh toán, các công nghệ mới thú vị cũng đang mở đường cho tương lai của thanh toán:
Thanh Toán Như Một Dịch Vụ (PaaS)
Doanh nghiệp đang thay đổi cuộc chơi bằng cách thuê ngoài xử lý thanh toán của họ thông qua PaaS. Điều này cho phép họ cung cấp các giải pháp thanh toán tiên tiến mà không cần đầu tư lớn vào công nghệ, làm cho nó trở thành một lựa chọn thông minh và tiết kiệm chi phí cho các công ty ở mọi quy mô.
Thanh Toán A2A
Thanh toán từ tài khoản đến tài khoản (A2A) cho phép tiền chuyển trực tiếp giữa các tài khoản ngân hàng trong thời gian thực. Bỏ qua các đường thanh toán truyền thống, thanh toán A2A đang thu hút sự chú ý trên toàn cầu, với các hệ thống như FedNow ở Mỹ và PIX của Brazil dẫn đầu.
Thanh Toán Sinh Trắc Học và Không Tiếp Xúc
Thanh toán sinh trắc học — với nhận dạng khuôn mặt và dấu vân tay — đang trở thành tiêu chuẩn mới. Thêm vào đó, thanh toán không tiếp xúc đang bùng nổ, nhờ vào thiết bị di động và thiết bị đeo. Hãy mong đợi nhiều phát triển hơn với công nghệ mới như thực tế tăng cường (AR) và Internet vạn vật (IoT).
Blockchain Vượt Ra Ngoài Tiền Điện Tử
Công nghệ blockchain đang bước ra khỏi bóng tối của tiền điện tử. Nó cũng là nền tảng của tài chính phi tập trung (DeFi), cho phép các dịch vụ như cho vay và vay mượn ngoài các ngân hàng truyền thống. Sau một sự giảm gần đây trên thị trường, DeFi đang chuẩn bị cho một sự phục hồi khi công nghệ phát triển và kết nối với các hệ thống tài chính đã được thiết lập.
Ngân Hàng Mở và Dữ Liệu Mở
Ngân hàng mở cho phép các nhà phát triển bên thứ ba truy cập dữ liệu tài chính của người tiêu dùng (với sự cho phép) để tạo ra các dịch vụ tài chính cá nhân hóa và đổi mới hơn. Xu hướng này đang thúc đẩy cạnh tranh và khuyến khích đổi mới, đặc biệt ở các khu vực như châu Âu, nơi nó đang trở nên phổ biến. Dữ liệu mở tiếp tục trao quyền cho người tiêu dùng bằng cách cho họ kiểm soát thông tin tài chính của mình.
AI Trong Thanh Toán
Trí tuệ nhân tạo đang thay đổi thanh toán với tự động hóa và cá nhân hóa. Nó giúp cải thiện dịch vụ khách hàng với chatbot và tăng cường phát hiện gian lận. Trong tương lai, AI sẽ tiếp tục chuyển đổi thị trường, cung cấp nhiều hiệu quả hơn cho các công ty và khách hàng.
Kết Luận: Chuẩn Bị Cho Tương Lai Của Thanh Toán
Đối với doanh nghiệp, theo kịp các xu hướng này là điều cần thiết để vượt lên trước đối thủ và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Đối với cá nhân, biết các xu hướng trong thanh toán kỹ thuật số có thể giúp bạn điều hướng một thế giới nơi tiền bạc ngày càng trở nên kỹ thuật số và phi tập trung.
Câu Hỏi Thường Gặp
Phương thức thanh toán nổi tiếng nhất là gì?
Ví di động đã trở thành phương thức thanh toán trực tuyến ưa thích trên toàn cầu, vượt qua thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ.
Xu hướng mạnh mẽ nhất hiện nay trong xử lý thanh toán là gì?
Tài sản kỹ thuật số và blockchain đang dẫn đầu, làm cho thanh toán an toàn và hiệu quả hơn. Chúng ta cũng đang thấy CBDC và dịch vụ BNPL làm thay đổi ngành công nghiệp. Thêm vào đó, ngân hàng mở và việc sử dụng AI ngày càng tăng sẽ định hình lại cách chúng ta xử lý thanh toán trong tương lai.
Sự khác biệt giữa CBDC và tiền điện tử là gì?
CBDC và tiền điện tử đều là dạng tài sản kỹ thuật số, nhưng chúng hoạt động dưới các khung pháp lý khác nhau. CBDC được phát hành bởi chính phủ, trong khi tiền điện tử như BTC và ETH là phi tập trung và hoạt động độc lập với sự kiểm soát của chính phủ.
Thanh toán A2A khác gì so với thanh toán truyền thống?
Thanh toán từ tài khoản đến tài khoản (A2A) là các chuyển khoản điện tử tức thời di chuyển tiền trực tiếp giữa các tài khoản ngân hàng, tránh các mạng lưới thanh toán truyền thống như thẻ tín dụng.
